Hoe schrijf ik een column?
- Sjaak Bral -


Als u begint met schrijven moet u de eerste zin altijd overslaan. Vandaar dat ik begin met de tweede zin. Nu ik al bij de derde zin ben aanbeland, ziet u dat een column schrijven helemaal niet zo moeilijk is. Toch zijn er een aantal belangrijke richtlijnen. U moet bijvoorbeeld geen komma's gebruiken, als ze niet nodig zijn. En begin nooit een zin met een voegwoord. Gebruik geen woorden waar u zelf een hekel aan hebt: zelf schrijf ik bijvoorbeeld nooit verkleinwoordjes. Let u er ook op of de zin feitelijk juist is - in ieder leven van een schrijver komt een moment waarop hij denkt: deze zin klopt niet. Ook is het belangrijk om, als u een uitdrukking of gezegde gebruikt, deze goed op te schrijven: een uitdrukking, hoe je het ook draait of keert, staat of ligt bij de juiste formulering. Als u de eerste beginselen onder de knie hebt, moet u na gaan denken over een onderwerp. Waarover wilt u schrijven? Neemt u een observatie uit het dagelijks leven ­ waarom hebben vrouwelijke agentes altijd een dikke reet? Of neemt u een persoonlijke ervaring als uitgangspunt ­ alleen volwassenen hebben problemen met kindersluitingen? Misschien zoekt u het in taalgrappen ­ porno, ik vind er geen ruk aan. Of u vraagt zich iets onmogelijks af: kun je dieren op een humane manier in laten slapen? Wellicht heeft u iets leuks gedroomd wat u de lezers kunt vertellen. Zelf weet ik nooit wat ik droom ­ om de doodeenvoudige reden dat ik dan lig te slapen. Hoe dan ook, praat bij voorkeur in de ik-vorm. Met name sporters praten altijd in de tweede persoon enkelvoud, zoals Ronald de Boer: 'Je ziet dus die bal aan komen, en je denkt die ga je pakken, maar dan kom je toch adem tekort'. Nu heeft u al een aardig idee van een column. Vervolgens is het belangrijk, om uw fantasie de vrije loop te laten. Al vind ik zelf dat je alles met je verstand moet doen. Tenminste, dat zegt mijn gevoel. Wat niet wil zeggen dat ik nooit iets impulsief doe: ik doe wel eens dingen spontaan, maar dan heb ik er altijd eerst over nagedacht. Vraagt u zich ook eens af, wat de lezer van uw column moet denken. Persoonlijk vraag ik mij nu af, of ik mij wel iets af moet vragen, maar dat terzijde. Als u na enige tijd pijn in het hoofd krijgt bij het schrijven van uw column, leg deze dan opzij en probeer het morgen weer, of slik een aspirine en ga door. Voor mijzelf werkt de tweede remedie niet ­ ik slik nooit aspirines, daar krijg ik koppijn van ­ dus ik schrijf door. Zo ziet u, het schrijven van een column is nog niet zo moeilijk. Als u inspiratie op wilt doen, lees dan een goed boek. Al zijn die van Nederlandse schrijvers moeilijk te vinden; ik heb zelf bij Nederlandse auteurs altijd het idee dat ik een hele slechte vertaling zit te lezen. Vandaar dat ik geen boeken meer lees. Alles wat ik weet, lees ik in de columns die ik zelf schrijf. Nu we het einde van de column naderen ­ we zitten op 526 woorden, de gemiddelde lengte van een column - kunt u de lezer een laatste gedachte meegeven. Iets om over na te denken, het liefst met een komische wending. 'God schiep de wereld in 7 dagen, en dat kun je wel merken ook', zou u kunnen proberen (al ben ik zelf atheïst, godzijdank). Bewaar uw beste grap, het liefst controversieel, voor het laatst: 'ik raak steeds in de war van die kop van Beatrix op de postzegels. Ik weet nooit op welke kant ik moet spugen'. P.S.: Veel succes! Maar als u dan succes heeft, wil dat nog niet zeggen dat u op de goede weg bent.

©1998 Bral Produkties

ZAKJEUK COLUMN
(archief)
Homepage (9810-01)

Waar kon ik de afgelopen tijd weer flink 'zakjeuk' van krijgen? Met als gevolg dat -weliswaar in gedachten- die dikke middelvinger van het page-cartoon weer omhoog kon! (hmm, moet er toch maar eens een animated-gif van maken).

Nou dat begon al met het feit dat ik een kameraad trots mijn nog in aanbouw zijnde homepage toonde. Of liever: wilde tonen. Dat zal je net zien, server plat! En niet zomaar een uurtje, NEEN de GANSE avond! Nu heeft de vriend in kwestie thuis geen internet dus die overtuig ik nooooit meer van mijn computerkennis (ahum..), design capaciteiten (AHUM...) en nuttige on-line informatie (AHUMM...?!). Maar ja, jij die dit leest, JA JIJ, komt wellicht wat verder. Al zal niemand je iets kwalijk nemen als je plotseling diep teleurgesteld wegsurfd hoor. Zoveel valt hier nou ook weer niet te halen en wat wel meegenomen wordt heb ik zelf ook op en langs de digitale snelweg weggesnaaid. Zo werkt dat tegensswoordigs.
Afijn, ik hoop toch minimaal 1 Henk, Ronald, Erik of Hans te kunnen verwelkomen in "my humble homepage", want daar ken ik er zoveel van dat kan niet missen zou je zo zeggen en schrijven. Ook de dames (juist de dames!) zijn welkom natuurlijk.

In ieder geval heb IK weer een uitlaatklep gevonden om al die kleine kriebels die vaak uitdraaien op een fikse jeuk onder woorden te brengen in deze column. Zonder tegengesproken te worden. Tenzij jij je geroepen voelt want het gastenboek ligt er niet voor niks.
Poeh... dat wordt krabben de komende tijd! :-)

World Wide Waiting (9811-02)

Ja ja, het is leuk hoor zo’n persoonlijke homepage op het inmense Internet, maar dan zal je het weten óók. Nadat ik onlangs voorzichtig de geboorte van een nieuw digitaal kindje had aangekondigd kwamen de reacties los. Om te beginnen de vormgeving van de sites. Zelf heb ik m’n eigen schepsel eens met een andere browser bekeken en het moet gezegd: "het ziet er niet uit". Althans, als ‘ie bekeken wordt zoals het NIET bedoeld is. Ik raad dus iedere bezoeker aan om in elk geval het lettertype ‘Joefolk’ via de link onderaan deze page te downloaden en in de map ‘fonts’ te plaatsen. Tevens komt deze site het best tot z'n recht in de Internet Explorer 4.01 van Microsoft.

De nickname. Een aantal lezers en lezeressen zetten hier hun vraagtekens bij. Voor de volledigheid volgt een eenmalige uitleg. Immers "what’s in a name?". De naam ‘Gillespy’ kwam in mijn gedachten toen ik destijds achter de PC zat terwijl op de achtergrond de zoete jazz-tonen van -inderdaad- Dizzy Gillespie uit de speakers kabbelde. Dat is ook wel eens lekker op z’n tijd hoor. Ik hou van een korte rok (rock), een lange bloes (blues) en op zijn tijd een warme jas (jazz). Maar dit even terzijde :-) Gillespy met de Ypsilon dus, is samengesteld uit mijn geboortenaam en het woord ‘spy’ (spion). Want zijn wij al surfend en browsend niet "a spy (spider?) in a world wide web? ". Nog zo’n term; ‘world wide web’ of voor sommige Internetgebruikers ‘world wide WAITING’ waarover die grappige tv-commercial gaat van Telfort. "Sinds ik Internet gebruik is er een wereld voor me opengegaan", vertelt een vriendelijke man de kijker in ogenschijnlijk onberispelijk Noors. Ondertussen toont ‘ie vaardigheden als portret tekenen en Flamecogitaar spelen die hij zich meester maakte tijdens het tijdverslindende downloaden van het Internet, en blijkt hij ook nog de Nederlandse taal machtig te zijn. Reclame kan ook gewoon leuk zijn en toch een duidelijke boodschap bevatten.

De column-naam ‘Zakjeuk’ gaf ook al stof tot nadenken. Tsja, hoe verzint een mens zoiets? Je zoekt een geinig plaatje voor op je homepage, blijkt de cartoon behalve het bekende vingergebaar ("er is een spookrijder gesignaleerd op de digitale snelweg, probeer de bestuurder met vingersignalen te waarschuwen" :-) ook nog eens zakjeuk te hebben. Neem nou de NU al legendarische Ronald Koeman. Als deze ex-voetballer van o.a. Barcelona en Feyenoord een vrij trap of penalty moest nemen ging altijd even die linker hand naar het kruis, effe krabben (je moet je ‘zaakje’ wel voor elkaar hebben natuurlijk). Eerst was daar die ontspanning, dan werden de dijbeenspieren aangespannen, de inspanning, de aanloop, PATS! Een kanonskogel vetrok van de schoen! Ontlading, ontspanning, uiteindelijk genoegen van gedane zaken. Kijk, da’s nou een typisch geval van zakjeuk met ver strekkende gevolgen. Hij knalt er echt in. Vergelijkbaar met een column. Oei... ik voel de tegenaanval al komen. "Blijven trainen Gillespy..."

Hoe dan ook, krab ze!

Kerstkaart (9812-03)

Het gaat goed met de computer in Nederland. Met name het gebruik van internet neemt schrikbarend toe. Volgens onderzoek maakt éénderde van de vaderlandse huishoudens gebruik van dit ultieme digitale medium. En denk nou niet dat het alleen maar een speeltje is voor studenten en juppen, nee juist ‘Jan met de pet’ en ‘Mien met de muts’ van middelbare leeftijd zijn verslingerd geraakt aan het netsurfen. Vreemd is dat natuurlijk niet als je bedenkt dat tegenwoordig werkelijk alles is op te vragen via het internet waar volkshelden als Vader Abraham en Johan Cruijff officieële homepages hebben. Ook op de traditionele feestdagen wordt handig ingespeeld. 5 decemeber is achter de rug en De Stoompage en Sinternet werden erg veel bezocht. Waren dit slechts twee voorbeelden van een Nederlandse aangelegenheid, met de internationaal bejubelde kerstdagen is het aanbod nog omvangrijker. Kerst.Net, Cristmas.com, Homepage for the holidays en de Dinner Kerst Site zijn zomaar wat voorbeelden. En vanaf elke site zijn uiteraard e-cards te verzenden. Een verschijnsel op zich deze digitale prentbriefkaarten, een ieder die van het internet gebruik maakt heeft er ondertussen wel eens een verstuurd. De vraag die hierbij snel rijst is: betekend dit het einde voor de ouderwetse traditionele kerstkaart van papier? Het antwoord is: NEE, de kerstkaart staat als een huis. Ex-minister Margreeth de Boer (Milieu) mocht drie jaar geleden hebben geroepen dat het versturen van een schriftelijke kerstwens het ,,onnodig rondpompen van papier'' is, de kaart bezorgt onze postbodes nog elk jaar evenveel werk. Nederland is net als Groot-Brittannië een Angelsaksisch land waar de behoefte om kerstkaarten te sturen diep in de cultuur is geworteld. Nergens ter wereld worden zo veel kaarten verstuurd als in Engeland. Maar Nederland doet erg goed mee. Ook onze landgenoten hechtten zich nu eenmaal aan de kerstwens, de vader van de kerstgedachte. Voetbalclub Feyenoord denkt er ook zo over. ,,De enige manier om iedereen te laten weten dat je leeft,'' verklaart een woordvoerder in het Rotterdams Dagblad. ,,Van hen die hem ontvangen, weten we dat ze er elk jaar weer naar uitkijken. We versturen altijd een bijzondere kaart: het elftal in de arreslee of de beste wensen op de plaats van de rugnummers van de spelers op de foto.'' En er zijn zelfs uitgaven in pakketvorm te koop voor de supporters zoals een aantal relaties van ondergtekende inmiddels al gemerkt heeft :-) Wat is nu de (kerst)gedachte achter dit verhaal? Dat de PC en met name het internet gezien mag worden als een welkome aanvulling op al het bestaande. Natuurlijk zal het internetgebruik ook ten kosten gaan van andere zaken. Nachtrust bijvoorvoorbeeld (aii...), het lezen van een goed boek (van papier), televisie kijken (pff.. wat een gemis maarnietheus) of het uitoefenen van een (andere) hobby. Allemaal mogelijk, maar dat het een inbreuk zou zijn op de maatschappij en het gezin en dat de PC-gebruiker er zelfs a-sociaal door zou worden zoals onlangs in verschillende publicaties verscheen... nee, daar geloof ik niet in! Ik bedoel neem Gillespy als voorbeeld, ik zit in mijn vrij tijd gemiddeld toch zo’n twintig uur per week naar dat beeldscherm te turen. Daar buiten verveel ik me liever in een groep dan in m’n eentje. En vraag het aan m’n familieleden, vrienden, kennissen en collega’s (vooral die ik onlangs nog zo’n papieren kerstkaart heb gestuurd) de sociale contacten zijn bij lange na niet verwaarloosd. Toch?

Hoe dan ook, Lekkere Feestdagen en een Gezond nieuw jaar met iedereen die U lief is inclusief de PC.
(foto: Father C.)

Portalen (9901-04)

De grote baas van Microsoft Bill Gates had jaren geleden al een eigen Internetvisie: het creëren van de `web lifestyle` bestaande uit `living, learning and leasure` oftewel Internet voor alle dagelijkse dingen waaronder het aankopen van een CD-tje tot een compleet interieur, het bestellen van een pizza voor tussendoor of de gewone dagelijkse boodschappen, voor online studeren en werken, en voor allerlei soorten van ontspanning. De bussiness managers van Microsoft verklaren vandaag de dag dat vooral de snelheid van het netwerk en de verbinding naar ons gebruikers thuis nog een belemmering vormen waardoor Boss Bill’s voorspelling nog niet voor 100% verwezenlijkt kan worden.

Ook is het web momenteel voor het grote publiek nog teveel een wir-war van websites en links. Daar komt verbetering in als we de heren moeten geloven, er worden steeds meer websites ontwikkeld die zó interessant zijn, dat de netsurfer dáár vandaan zijn zoektocht op het web begint. Zo`n pagina vormt dan als het ware de toegangspoort tot het net, en elke keer als de gebruiker door die poort binnengaat neemt hij ongewild even wat reclameboodschappen mee. Zo`n toegangspoort wordt in het jargon portal site of web portal genoemd. De oorsprong van dit fenomeen ligt bij de Amerikaanse zoekmachine Yahoo, dat met extraatjes het grote Internet-publiek lokt om toch vooral via hun website aan een zoektocht op het net te beginnen.

Of de Microsoft Network site ‘MSN’ nu de belangrijkste toegangspoort tot het web is valt nog te bezien. De concurrentie wordt namelijk steeds heviger want intussen hebben ook andere hele groten zich op het portal-fenomeen gestort. Het softwarebedrijf Netscape, dat met zijn webbrowser Navigator al jaren in een felle concurrentiestrijd is verwikkeld met Microsoft`s Internet Explorer, bouwde zijn homepage om tot het portaal ‘Netcenter’. Infoseek is met de gigant Walt Disney in zee gegaan onder de naam ‘Go Network’ en McAfee, een bedrijf dat zich specialiseert in anti-virusprogramma`s, heeft ‘McAfee Online’ als portal site. Naast de Amerikaanse versies bieden de meeste ook lokale uitvoeringen aan, waaronder Nederlandstalige ‘portalen’. Ook de Nederlandse zoekmachine Ilse mag zich inmiddels tot de belangrijke portalen rekenen.
Wat kopen wij goedwillende amateurs en hobbyisten hier nu allemaal voor? Ach, uitgaande van mezelf zeg ik: "geef mij m’n eigen poortje naar de buitenwereld maar". In de vorm van deze homepage dus, want niets is toch zo leuk om de wijde wereld in te trekken via het bouwwerkje waar je zelf avonden op heb zitten zwoegen? En het is weer een extra ‘pagehit’ op de teller ;-) Uiteraard heb ik wel de commerciële toegangspoorten in m’n favorietenmap staan om er af en toe eens een kijkje te nemen en onder de ‘diversen-button’ op deze pagina zit zelfs een hele aardige. Getuige het oervervelende animated gifje in deze column dat ik daar heb weggeplukt. Hoe dan ook,

door welke poort je de wereld intrekt, kom weer heel thuis en maak het niet te laat.

bored (animated gif)| Yahoo | Netcenter | MSN Portaal Nederland | Go Network | McAfee Online | Ilse

Indianen (9902-05)

Sinds jaar en dag ben ik gecharmeerd van Indianen. U kent ze wel de Sioux, Cherokee en Cheyenne om maar eens wat ‘tribes’ te noemen. Die kinderlijke waardering voor deze gevederde vrienden stamt nog uit m’n jeugd waarin ik op straat bij het cowboytje spelen altijd de indiaan ‘mocht’ zijn. Ik vermoed vanwege het zwarte lange haar wat ik als jochie nog had. Inmiddels is ook de ‘Coupe Koos Koets’ veranderd in dunne vlassige grijze slierten waarin het zonnepaneeltje al zichtbaar wordt. En daar is geen scalperen aan te pas gekomen Nu probeer ik dus ook op het internet indianen uit hun tenten te lokken wat tot op heden heeft geresulteerd in de ‘Indian Portraits’ homepage. Via deze site kunnen er tips binnenkomen over waar portretten te vinden zijn en vervolgens rooft mijn alter ego ‘Tall Sitting Gnu’ ze daar weg om ze vervolgens na de nodige bewerkingen te uploaden. Tot voor kort waren het hoofdzakelijk de Noord Amerikaanse indianen die de aandacht trokken maar wat schetste m’n verbazing toen ik onlangs in de Indian Summer Times las dat er óók in Nederland indianen zijn. In de buurt van Gaasperdam leeft de Yakumaki-stam die vele staatshoofden hoofdbrekens bezorgd. Ook de portretten van Yakumaki-squaws in traditionele klederdracht wijken iets af van hetgeen ik voor de Indian Portraits Gallery voor ogen had ;-)

In tegenstelling tot bovenstaande toch wel bijzondere parodie begeven zich ook valse indianen op het net in de spreekwoordelijke betekenis van het woord. Ze jagen op goedwillende muziekliefhebbers die worden afgerekend op hun vreselijke daden. ‘Ze’ is in dit verband de National Music Publishers' Association, Inc. (NMPA) die vanaf begin dit jaar op last van de politie The International Lyrics Server verbood om nog langer songteksten op hun website te plaatsen . In de ogen van de NMPA een ‘vreselijke daad’ omdat voor publicatie officieel toestemming gevraagd dient te worden anders zouden muziekuitgevers en songwriters wel eens inkomsten mis kunnen lopen. Snapt u het? Snap ik het. Nu is die Lyrics Server een hele interessante databank waar je meer dan 114.000 teksten kan vinden en waarvan ik - en met mij vele anderen - in het verleden veel gebruik maakten. Gewoon, om eens een tekst na te lezen of om uit te citeren of iets dergelijks. Wellicht waren er ook muzikanten die de songteksten uit printen om ze zelf te gehoren te brengen. So what? Ik zeg: "hoe meer, hoe beter!" Daar worden alle belanghebbende toch alleen maar beter én dus rijker van. Inmiddels zijn de heren rond de tafel gaan zitten voor het zoeken naar een duidelijke oplossing heb ik begrepen en hopelijk komt de ILS weer spoedig online. Wat mij betreft "the sooner, the better" (misschien is dit wel de titel van een song, helaas niet na te trekken momenteel :-(

The same old places and the same old song
We've been going there for much too long
There's something wrong and it gives me that feeling inside
That I know I must be right
It's the singer not the song.
(Jagger - Richards)

|Indian Summer Times (Yakumaki’s)| ILS| NMPA| Links to other lyrics sites| (foto: Indian Portrait)|





Terug naar Gillespy's Homepage